donderdag 31 januari 2013

Google translate or me?

Even was ik bang dat ik als vertaler overbodig zou worden. Ik had al eens een aanvraag gekregen van iemand die zijn website door Google translate had gegooid, ik hoefde de tekst alleen maar te controleren. Daar heb ik vriendelijk voor gepast. Vertalen is mensenwerk. In die stelling werd ik deze week een paar keer gesterkt.
Na het aftreden van onze koningin schoten de woordgrappen als paddenstoelen uit de grond. De strenge vorst was net voorbij en nu namen we ook afscheid van onze regerend vorst. Het verbaast me dat twee zulke verschillende dingen met hetzelfde woord worden uitgedrukt en vraag me dan ook af wat een Italiaan daarvan zou vinden. Uit nieuwsgierigheid ging ik eens kijken wat Google translate met dat woord zou doen in het Italiaans, de taal waarmee ik werk. Het antwoord was gelo (het vriezen), geen woord over heersers en koningen. Vertalen in het Engels leverde wat meer op, maar ook daar was frost de eerste keus.
 
Toen ik voor een vertaling worstelde met de vraag wat er in het Italiaans gebeurt met L'Aia (Den Haag) als er een voorzetsel voor staat (in Den Haag), aangezien in het Italiaans het voorzetsel altijd wordt samengetrokken met het lidwoord (is het dus all'Aia of a L'Aia?) kwam dit eruit:

 
Londra ligt naar mijn weten nog steeds aan de andere kant van de Noordzee, dus nee, Google translate, dit is niet de juiste vertaling. Misschien had ik Den Haag ook niet met kleine letters moeten schrijven? Met hoofdletters komt er tenminste L'Aia uit, maar het voorzetsel wordt voor het gemak maar 'wegvertaald'. En zo zijn er tal van grappige voorbeelden van de vertaalkunsten van Google (ooit al eens 'mannen zijn mannen en mannen horen in de keuken' laten vertalen?) 
 
Af en toe maak ik toch gebruik van deze wannabe vertaler. Meestal om inspiratie op te doen als ik even niet op een woord kom of als ik het echt niet meer weet. En dat is prima. Zolang het echte werk maar gewoon door een goed stel hersenen wordt uitgevoerd.
 
I rest my case.
 
P.S. Zoek je een echte vertaler Italiaans? Kijk dan gewoon op www.miriambunnik.nl.

maandag 14 januari 2013

Het geheim van Berlusconi

Ik heb ooit een boek vertaald over Berlusconi. Dat was toen een behoorlijke haastklus, omdat men B. al aardig zat was en hij misschien wel weggestemd zou worden, of beter nog: zou aftreden. Toen dat eenmaal gebeurde, leek Italië eindelijk verlost te zijn van deze zelfingenomen grapjas. De hoop groeide dat hij nooit meer terug zou komen in de politiek en even leek het daar ook op uit te draaien.

Nu Italië dit jaar voor de zoveelste keer naar de verkiezingen gaat, komt Berlusconi echter weer volop in beeld. Het gerucht gaat dat nu men aan de linkerkant de overigens ook niet al te jonge Bersani heeft gekozen, hij de strijd wel weer aandurft. Met als gevolg dat we nu opnieuw dagelijks worden geconfronteerd met de meest uiteenlopende nieuwtjes over Berlusconi's politieke en sociale leven: zo zou hij een 28-jarige vriendin hebben, zijn ex-vrouw 100.000 euro per maand alimentatie moeten betalen, wel of geen premier willen worden, toch liever minister van Economie willen worden en praktisch alle wijzigingen van Monti weer ongedaan willen maken. Of het allemaal waar is of niet, maakt eigenlijk niet uit. Bersluconi wil graag dat er over hem gesproken wordt. Negatieve aandacht is nog steeds aandacht.

Wat is toch het geheim van deze Berlsuconi? Waarom vergaat dit onkruid niet? Want waarom staan er nog steeds mensen luidkeels Meno male che Silvio c'è (Gelukkig dat Silvio er is) te zingen? Het wordt u allemaal door Beppe Severgnini uitgelegd in het boek Berlusconi en de Italianen. Severgnini somt tien factoren op die het succes van onze vriend B. kunnen verklaren (later is nog een elfde factor toegevoegd). Daarbij komen natuurlijk de mannelijke driften aan bod, en het feit dat er in Italië geen alternatieven zijn. Maar ook de tweestrijdigheid van de Italianen, het individualisme, het opportunisme. Berlusconi is eigenlijk niet meer dan de vrucht van een maatschappij, een logisch gevolg. Het enige wat hij hoeft te doen is zich aan te passen. Want zeg nou zelf, welke Italiaan wil diep vanbinnen, zonder daar openlijk voor uit te komen, ook niet zo’n mooi, jong meisje aan z’n zij? Welke Italiaan denkt nou niet eerst aan zijn eigenbelang en dat van zijn familie? Zonder alle Italianen over dezelfde spreekwoordelijke kam te scheren, denk ik dat dit boek een aantal (eventueel pijnlijke) waarheden bevat. Voor de Italofielen onder ons een echte aanrader!